|
Πολλοί, κι όχι μόνο στην Φλώρινα σοκαρίστηκαν με την εικόνα της φαγωμένης από λύκο κυνηγετικής σκύλας, ότι δηλαδή απόμεινε από αυτή, σε λιγότερο από μια ώρα, που έπαψε να ακούγεται στο βουνό!
Ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση έκανε το γεγονός ότι ο λύκος άφησε ανέπαφο το κεφάλι, να γιατί:
Ο λύκος , ως κυριαρχικό ζώο, μαρκάρει με τα ούρα του τις περιοχές που κυνηγάει,κι ότι μπαίνει σε αυτές δεν αποτελεί μόνο θήραμα αλλά και εισβολέας.
Ο δε παλαιότερος εισβολέας στις περιοχές του δεν είναι άλλος από έναν απόγονό του, όμοιο κυνοειδές με αυτόν, ο σκύλος!
Ο λύκος άριστα γνωρίζει ότι διαπράττει ένα είδος «συγγενούς κανιβαλισμού», κατατρώγοντας ένα σκύλο!
Και τα χρησιμοποιεί μάλιστα, με ειδικό τρόπο, σαν φόβητρο και σαν σκιάχτρο για τους άλλους σκύλους αλλά και τους λύκους!
Είναι γεγονός ότι το κεφάλι του σκύλου όταν αποσυντίθεται αφήνει μια ιδιαίτερα γνωστή και αρνητική ψυχοτρονική οσμή, που τρέπει σε φυγή όποιο κυνοειδές πλησιάσει στην περιοχή του (απαράλλαχτα όπως τρέπεται σε φυγή ο καρχαρίας μόνο από την οσμή άλλου νεκρού καρχαρία)!
Αλλά, αλήθεια τι είναι αυτό που αποθρασύνει ιδιαίτερα τους λύκους και επιτίθενται στα κυνηγετικά σκυλιά( τους στήνουν μάλιστα ενέδρα) , καθώς επίσης μπαίνουν στους ορεινούς οικισμούς τη νύχτα και δεν αφήνουν κατοικίδιο για κατοικίδιο;
O συνδυασμός τσομπάνου, ελληνικού ποιμενικού και ποιμνίων, από χιλιάδες χρόνια τώρα αποτελεί το κύριο πεδίο κυνηγιού του λύκου, όσο και πεδίο μάχης κι έτσι κι αλλιώς μείζονος προσοχής.
Αυτός ο συνδυασμός λείπει από τα βουνά της περιοχής Φλώρινας , από το 1950 περίπου, αφότου δεν ξανανέβηκαν στα βουνά της περιοχής οι ορεινοί ποιμένες με τα κοπάδια τους, κυρίως οι σαρακατσαναίοι.
Ο λύκος ασχολιόταν με τα κοπάδια, ειδικά το καλοκαίρι και δεν στρεφόταν στα άλλα είδη!
Δεν υπήρχε ποίμνιο που να μην είχε θύματα από λύκο, όσο καλά σκυλιά και να είχαν!
Δεν υπήρχε επίσης περίπτωση κάποιος από τους πιο αδύναμους ή άρρωστους ελληνικούς ποιμενικούς να μην έπεφτε θύμα λύκων, με τον ίδιο τρόπο φαγωμένος κι αυτός και για τον ίδιο λόγο!
Υπήρχαν μάλιστα( πολύ σπάνιες είναι αλήθεια) περιπτώσεις που ελληνικοί ποιμενικοί συμμάχησαν με λύκους, άσχετα αν μετά «τους πήρε ο διάλος τον πατέρα»! (σαρακατσάνος παππούς παλιά μίλαγε για ένα κόκκινο σκυλί, που ούρλιαζε, ξεμοναχιάζοντας ζωντανά και καλώντας τους λύκους στο πάρτυ)
Αλλά είναι μεγάλη αλήθεια ότι μόνο τον ελληνικό ποιμενικό φοβόταν ο λύκος, ειδικά το «λυκομάχο» με τα σιδερένια αγκάθια στο λαιμό:
Ελληνικοί ποιμενικοί, μπροστά από κοπάδι!
Δεν ήταν όλοι οι ποιμενικοί λυκομάχοι, γινόταν στην πράξη και την πορεία!
΄Ορμαγε στην αρχή ο λύκος κι έπιανε από το λαιμό αλλά τα σίδερα τον πόναγαν και κιότευε, θαρρούσε ότι το σκυλί αυτό είναι ανίκητο!
Από κοντά κι ο τσομπάνος με τη γκλίτσα ή με μπαταριές , ο ελληνικός ποιμενικός ξεθάρρευε, και πάντα πιο δυνατός και ρωμαλέος από το λύκο, τον έπιανε από το λαιμό και τον τίναζε, μέχρι που τον τελείωνε, μερικές φορές και δυό ή τρία ποιμενικά μαζί!
Από τότε ο «λυκομάχος» καθόταν αλάργα από το κοπάδι κοντά στο λύκο, για να τον αδράξει!
Και τα παιδιά του «λυκομάχου» γινόταν κι αυτά εύκολα «λυκομάχοι»!
Κι όχι μόνο λυκομάχοι αλλά και μαχητές αρκούδας, ήταν το μόνο σκυλί που το τολμούσε!
Aυτά για τότε, περασμένα ποιμενικά μεγαλεία…
Σήμερα οι λύκοι κυκλοφορούν ανενόχλητοι στα ορεινά της Φλώρινας, κατεβαίνουν και στο οροπέδιο, μέσα ειδικά από τα καλαμπόκια, φέρνουν γύρα τα σφαγεία και κόβουν βόλτες τα βράδυα 4-5 η ώρα το πρωί στα ορεινά σοκάκια, όσων χωριών δεν έχουν ελληνικούς ποιμενικούς !
Στους Ψαράδες Πρεσπών μέχρι σήμερα έχουν φάει περί τις 10 μικρόσωμες τοπικές νανοειδείς αγελάδες (μοναδικές στο είδος τους)!
Αλλά και ότι βρουν βολικό το εξολοθρεύουν, από κότα μέχρι σκύλο (ενδεικτική φωτο από… γεύμα λύκων, στο πάρκο Γέλοστοουν των ΗΠΑ )!
Νεαρός λύκος , στο φυσικό του ορεινό περιβάλλον, στα βουνά της Φλώρινας
Κάποια στιγμή , για να αντιμετωπιστεί ο λύκος επιλέχθηκε η λύση της φόλας αλλά ήταν τελικά τυφλή λύση, γιατί σκότωναν άλλα είδη σκυλιά, κουνάβια, αρκούδες κλπ.
Δηλητηριασμένη από φόλα αρκούδα το 2012 στους Ψαράδες Πρεσπών, την επιτηρεί ειδικός από τον «Αρκτούρο» Φλώρινας
Ο λύκος είναι προστατευόμενο είδος και δεν προσφέρεται ομαδική οργάνωση κυνηγιού κλπ
Το μόνο που μερικώς σε προστατεύει είναι ο ελληνικός ποιμενικός, που είναι τώρα πια δυσεύρετος, αφού αφενός το πρόγραμμα του « Αρκτούρου» δεν είναι μαζικής παραγωγής ελληνικού ποιμενικού από την άλλη δεν υπάρχουν πια κοπάδια στα βουνά της περιοχής!
Η φύση εκδικείται την απώλεια ισορροπίας, που δημιουργήθηκε πολλές χιλιάδες χρόνια προ Χριστού, από στην παλαιολιθική εποχή, μέχρι το 1950, με πολλές χιλιάδες κοπάδια στις βουνοκορφές, ο λύκος ήταν στριμωγμένος χωροταξικά και γνώριζε στην όψη τσομπάνο και ποιμενικό σκύλο!
Σήμερα τα λυκάκια που γεννιούνται μαθαίνουν σαν θήραμα και τον σκύλο, αύριο μόνο αυτόν;
Με τις αρκούδες τα πράγματα είναι αναλογικά πληθυσμιακά πολύ χειρότερα:
Νεαρή αρκούδα, στο φυσικό της ορεινό περιβάλλον στη Φλώρινα.
Οι μεγάλες πυρκαγιές στην Αλβανία, προ 5ετίας και πλέον, έφεραν τις εκεί αρκούδες αλλά και τους λύκους σε ασφαλέστερα δάση, χωρίς τσομπάνους και ποιμενικούς σκύλους!
Δεν πήγαν προς το Γράμμο και την Πίνδο, γιατί εκεί υπάρχουν ακόμα βλάχοι , κοπάδια και ποιμενικοί σκύλοι αλλά ήρθαν στα βουνά της Φλώρινας, όπου ο τόπος είναι άδειος, από το 1950 και μετά ,από τις πολλές χιλιάδες σαρακατσαναίους, που έχουν φύγει !
Υπολογίζεται ότι 60 χιλιάδες σαρακατσαναίοι (που σήμερα διαβιούν στα παλιά χειμαδιά της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας ) , μέχρι 2ης γενιάς έλκουν την καταγωγή τους από την ευρύτερη περιοχή Φλώρινας και 800 χιλ αιγοπρόβατα , των ορέων Βόρας (Καϊμακτσαλάν) , Βαρνούς (Περιστέρι), Βέρνον (Βίτσι), κι όλη την ορεινή Πρέσπα-Κορέστια μέχρι το Μαλιμάδι!
Παραδεισένιος λοιπόν σήμερα ο τόπος δράσης για αυτά τα αγρίμια της φύσης η αλλιώς τα « ζλάπια του βουνού και του λόγγου» !
Η αρκούδα λοιπόν είναι κατά βάση χορτοφάγος , τρώει όλα τα φρούτα και τους καρπούς ( από αχλάδια, μήλα, κεράσια, κορόμηλα(μαζί με τα κουκούτσια), βόσκει σα γελάδα και αρέσκεται να κατεβαίνει στο οροπέδιο για πατάτες και καλαμπόκια, σε γεωγραφικό εύρος πολλών τετραγωνικών χιλιομέτρων εκτός αν βρίσκει σταθερή τροφή, οπότε ακολουθεί την ίδια διαδρομή βουνό-οροπέδιο κι αντιστρόφως!
Αυτά, χωρίς να ξεχνάει την κυνοειδή καταγωγή της, αναλόγως περιπτώσεων, ειδικά όταν αισθάνεται ότι κινδυνέυει αυτή και ειδικά τα μικρά της.
Αρκούδες και λύκους βλέπουν συχνά οι κάτοικοι περιοχής Φλώρινας και Πρεσπών, ακόμα και στο περιαστικό άλσος της Φλώρινας, όπου υπάρχει σχετικό θηροτροφείο, θεωρητικά φραγμένο!
Επιθέσεις αρκούδων έχουν κατά καιρούς γίνει στον άνθρωπο, στο μεγαλύτερο μέρος τους άμεσα εξηγήσημες:
-Στην Πρέσπα μητέρα αρκούδα επιτέθηκε σε Ιταλούς τουρίστες, στο 6ο χιλιόμετρο Φλώρινας-Βίγλας επιτέθηκε σε γυναίκα πάνω στον ορεινό δρόμο, στο οροπέδιο της Φλώρινας επιτέθηκε σε αγρότη μέσα στα καλαμπόκια , πάντα όμως χωρίς σαφή πρόθεση φόνου και πολύ περισσότερο ...γεύματος!
Η συνεχής κινητικότητα ειδικά των αρκούδων αλλά και των λύκων έχει ως αποτέλεσμα αρκετά τροχαία ατυχήματα, ακόμα και πάνω στην Εγνατία, ενώ δεν λείπουν οι περιπτώσεις λαθροθηρίας των ειδών αυτών, με απεχθείς μάλιστα τρόπους ακρωτηριασμών μελών για τρόπαια!
Κινδυνεύουν λοιπόν οι ορειβάτες κι οι χιονοδρόμοι: Κι οι επισκέπτες βουνού;
Είναι οι μόνοι που δεν κινδυνεύουν, όπως και οι ποιμένες!
Το αγρίμι πάντα σε παρακολουθεί , σε έχει δει πολύ πριν το δεις εσύ!
Για να κατέβουν και να μπουν στα χωριά, αφενός τα έχουν για μήνες ή και χρόνια δει έρημα, αφύλαχτα ή άδεια και μπαίνουν χαράματα, που δεν κυκλοφορούν άνθρωποι!
Από ένστικτο τον άνθρωπο, ειδικά άμα κρατάει ξύλο, γκλίτσα ή όπλο δεν τον ζυγώνουν!
Εχουν την συλλογική ανάμνηση ότι αυτό εκεί το "μαρκουτσοειδές" μαραφέτι πονάει!
‘Οσο ανεβαίνει ο άνθρωπος στο βουνό τόσο δεν κατεβαίνουν τα αγρίμια κάτω και τόσο τον παρακολουθούν, όχι για να του κάνουν κακό αλλά για να μην τους κάνει αυτός!
Κρατούν αποστάσεις ασφαλείας, διότι ο άνθρωπος ποτέ δεν ήταν θήραμα!
Μην ξεχνάμε ότι λύκοι και αρκούδες δεν είναι παρά μεγάλα σκυλιά της φύσης!
Οσο και να φαίνεται παράξενο ο λύκος τον τσομπάνο και τον ινδιάνο τον έχει σύντροφο!
Είναι απίστευτες οι ιστορίες και οι ινδιάνικοι θρύλλοι, αλλά και τόσοι άλλοι ποιμενικοί θρύλλοι, ακόμα και ο μύθος με το Ρωμύλο και το Ρέμο της Ρώμης, το Μόγλη και τόσοι άλλοι.
Αν εξολοθρεύαμε εντελώς τα ζουλάπια του βουνού θα μας έπνιγαν τα αγριογούρουνα, τα ελαφοζάρκαδα , τα αγριοκάτσικα, οι λαγοί, κι όλα τα τρωκτικά!
Αν σβήναμε από τη μνήμη μας το λύκο και την κυρά- Μάρω την αρκούδα , κι από τα παραμύθια μας, θα σβήναμε και τον τσομπάνο και τον ελληνικό ποιμενικό, θα ξεχνάγαμε ποιοι είμαστε, κι από πού ήρθαμε!
Πρίν χρόνια, λέει, όταν εξαφανίσανε τους λύκους στο πάρκο Γέλοστοουν στις ΗΠΑ , άρχισαν να ξεραίνονται τα δάση, ειδικά αυτά που ήταν στα ξέφωτα και μεγάλωναν συνεχώς τα ξέφωτα!
Παρατηρήθηκε η αύξηση των οπληφόρων μηρυκαστικών ζώων, που τρώγανε και την φλούδα από τα νεαρά κυρίως δένδρα, που μεγάλωναν πιο γρήγορα, λόγω φωτός και νερού , δίπλα στα ποτάμια και ανοιχτά στα ξέφωτα!
Η ισορροπία επανήλθε, με την επάνοδο του λύκου στο μεγάλο αυτό πάρκο!
Στην Ελλάδα, εδώ και χρόνια έχει ανατραπεί κι άλλη μια μεγάλη οικονομική ισορροπία, με την απομάκρυνση των ποιμένων, των ποιμνίων και των ποιμενικών σκύλων από τα βουνά , εκτός από την οικολογική ισορροπία!
Χωρίς πρωτογενή παραγωγή στη χώρα μας, τότε είναι που όλους ο «λύκος θα μας φάει» !!!
Κων/νος Χ. Μπομπότας
ΥΓ: Για την περιοχή Φλώρινας, χρειάζεται απαραίτητα, σε συνεργασία με τον «Αρκτούρο» και με παρουσία των :
Κυνηγετικού συλλόγου, του Φυσιολατρικού και Ορειβατικού συλλόγου της περιοχής , του Χιονοδρομικού συλλόγου της περιοχής και με όσους λοιπούς κριθούν απαραίτητοι Θηροφυλακή, Δασαρχείο κλπ, μια σύσκεψη για πρώτη φορά ορεινής διοίκησης , προκειμένου να αντιμετωπιστεί τοπικά και σε όλες του τις διαστάσεις το όλο ζήτημα της άγριας τοπικής πανίδας (προς το παρόν) , με τον καλύτερο και πιο ωφέλιμο για όλους τρόπο, χωρίς μάλιστα να κλεινόμαστε μόνο καθευτά στα γεγονότα!
Είμαστε, ως Σύλλογος Σαρακατσαναίων, στη διάθεση των φορέων, για το παρόν ζήτημα και για όσα παρεμφερή!
Σε περίπτωση απραξίας, θα αναληφθούν, συν τω χρόνω, συλλογικές μας πρωτοβουλίες!