Του Γεωργίου Α. Μουτσιάνα

Το μέγεθος της απώλειας του Κώστα Νάκα συνδέεται, αναμφίβολα, με το μέγεθος της προσφοράς του στη Σαρακατσάνικη Παράδοση και κατ’ επέκταση στην παράδοση των Ελλήνων.

Σχεδόν αξιωματικά όλοι μας διατυπώσαμε –ορθώς-  την άποψη ότι ο Κώστας Νάκας υπήρξε μια από τις μεγάλες προσωπικότητες στον καλλιτεχνικό χώρο της παράδοσης μας.

Ο απολογισμός, η αξιολόγηση και η αξιοποίηση της παρακαταθήκης και του έργου που κληροδότησε σε όλους τους Σαρακατσάνους αποτελεί υποχρέωση μας ενώ ταυτόχρονα θα εμπλουτίσει ακόμη περισσότερο τον Σαρακατσάνικο Πολιτισμό.

Τολμώντας, λοιπόν, έναν σύντομο απολογισμό έχει ενδιαφέρον κάποιος να δει για ποιους λόγους ο Κώστας Νάκας ταυτίστηκε με αυτό που συχνά αποκαλούμε Σαρακατσάνικο καθώς και τι τελικά ήταν αυτό που άφησε πίσω του.

Το γεγονός ότι ο Κώστας Νάκας είχε βιώματα από την γνήσια σαρακατσάνικη ζωή  έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να ερμηνεύσει τα σαρακατσάνικα τραγούδια  με τρόπο λαγαρό και αυθεντικό. Με έναν τρόπο που ο ήχος μετασχηματίζονταν σε εικόνες και παραστάσεις, ξυπνούσε αναμνήσεις, μετέφερε νοήματα, συμβολισμούς και συναισθήματα.

Η έκφραση της Σαρακατσάνικης Παράδοσης με τρόπο ακέραιο, ακατέργαστο χωρίς προσπάθεια μοντέρνας καλλιτεχνικής επιμέλειας, που σε έκανε να αναλογιστείς πως τότε η σαρακατσάνικη κοινωνία με αυτό το ύφος θα εκφράζονταν στα τραγούδια της γινόμενη στο πέρασμα του χρόνου κιβωτός διάσωσης ομηρικών λέξεων.

Ο συγχρονισμός του Κώστα Νάκα με τις προσπάθειες οργάνωσης των Σαρακατσάνων σε Συλλόγους, η συμμετοχή σε εκδηλώσεις - θεσμούς της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων, η βαρύτητα και η έμφαση που έδινε στην αξία και τον σκοπό των εκδηλώσεων αυτών τον οδήγησαν στην ταύτιση και την σταδιακή αναγνώριση.

Όσο σημαντικό είναι να αναφέρουμε τη διάσωση μοναδικών τραγουδιών που ερμήνευσε, άλλο τόσο αξία έχει να σταθούμε στο μέλλον στην ανάλυση, την ερμηνεία, στην ανθολόγηση, στην εσωτερίκευση των αισθημάτων, στην ιστορική και θρησκευτική αξία των τραγουδιών αυτών που αντλούν υλικό από την προφορική Σαρακατσάνικη Παράδοση και αποτέλεσαν συστατικό της πορείας μας στον χρόνο. Αυτή θα είναι και η πραγματική αναγνώριση του Κώστα Νάκα.