Του Καρυώτη Αθανάσιου |
Οι δύο από τις πέντε καλύβες ανακαινίστηκαν πέρσι, οι άλλες τρεις άρχισαν να ανακαινίζονται με προσωπική δουλειά των μελών του διοικητικού συμβουλίου του συλλόγου Ο παραδοσιακός οικισμός των Σαρακατσάνων στο νομό Ροδόπης δημιουργήθηκε το 1992 μέσω προγράμματος Leader και κατά καιρούς προσέλκυσε Σαρακατσάνους από όλη την Ελλάδα Ρεπορτάζ Όλγα Τσιούλφα Ο πρόεδρος του συλλόγου Σαρακατσαναίων Θράκης Γιώργος Νάκος Από πέντε παραδοσιακά καλύβια και έναν άνετο αύλειο χώρο, κατάλληλο για κάθε είδους εκδήλωση, αποτελείται ο παραδοσιακός οικισμός των Σαρακατσαναίων, στη διασταύρωση Φαναρίου Ροδόπης. Οι δύο από τις πέντε καλύβες ανακαινίστηκαν πέρσι, οι άλλες τρεις άρχισαν να ανακαινίζονται με προσωπική δουλειά των μελών του διοικητικού συμβουλίου του συλλόγου, τις τελευταίες μέρες. Ο παραδοσιακός οικισμός των Σαρακατσαναίων στο νομό Ροδόπης δημιουργήθηκε το 1992 μέσω προγράμματος Leader και κατά καιρούς προσέλκυσε Σαρακατσάνους από όλη την Ελλάδα. Ο οικισμός αποτελείται από πέντε κονάκια («ορθά καλύβια», κυκλικές κατασκευές) ενώ λείπει το δασκαλοκάλυβο (ορθογωνικό καλύβι). Τα καλύβια είναι κατασκευασμένα αποκλειστικά με παραδοσιακό τρόπο και υλικά, δηλαδή ξύλα και καλάμια σίκαλης. Οι εργασίες συντήρησής τους γίνονται ακριβώς με τον ίδιο τρόπο. Η προμήθεια των υλικών έγινε με έξοδα των μελών του συλλόγου από την ορεινή Ροδόπη και μάλιστα τα καλάμια σίκαλης, έπρεπε να κοπούν με το χέρι και να περάσουν από ειδική επεξεργασία για χρησιμοποιηθούν, είπε ο πρόεδρος του συλλόγου Σαρακατσάνων Θράκης Γιώργος Νάκος. "Αγοράσαμε τη σίκαλη από τα ορεινά της Ροδόπης, μας βοήθησε το δασαρχείο να προμηθευτούμε τις βέργες που βοηθούν για να στερεωθεί και να δεθεί ο σκελετός του καλυβιού. Μετά με τη σίκαλη προχωράμε στο σκέπασμα των καλυβιών", είπε ο κ. Νάκος και πρόσθεσε ότι "ο οικισμός αυτός είναι η απεικόνιση ενός μικρού τσελιγκάτου, όταν οι πρόγονοι μας ζούσαν στα βουνά και τους κάμπους σαν νομάδες. Ο δικός μας οικισμός είναι για τα χειμαδιά, εκεί δηλαδή που ήταν ζεστό το κλίμα, αντίστοιχα υπήρχε και για πιο κρύα κλίματα". Από το 1992, οπότε κατασκευάστηκε ο οικισμός, ξεκίνησε στον χώρο η αναπαράσταση του δρωμένου Καλογιάννια, ένα έθιμο αφιερωμένο στη γέννηση του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Πρόκειται για ένα αρχαιοελληνικό έθιμο που σχετίζεται με τα στοιχεία του νερού και της φωτιάς. Η γιορτή είναι αμιγώς συνδυασμένη με τη νεότητα καθώς πίστευαν ότι η ζωή κινείται παράλληλα με τον ετήσιο αστρικό κύκλο και η 24η Ιουνίου σχετίζεται άμεσα με τη νεότητα και τη ζωή καθώς σηματοδοτεί την αρχή του καλοκαιριού. Στους Σαρακατσάνους που αναπαριστούν το έθιμο τους κάθε χρόνο υπάρχει ένα τελετουργικό μαντείας. Αφορά στα ανύπαντρα κορίτσια που αφού μαζέψουν λουλούδια και δέσουν σ' αυτά το δαχτυλίδι τους, τα τοποθετούν μέσα σε ένα μπακιρένιο σκεύος. Τραγουδώντας το τραγούδι του Αη Γιάννη γεμίζουν στη βρύση το σκεύος με νερό και όταν επιστρέψουν στις καλύβες μαζεύονται γύρω από την μπακιρένια κούπα, και βγάζουν από το νερό το πρώτο λουλούδι. Το κορίτσι στο οποίο αντιστοιχεί το λουλούδι αυτό σύντομα θα παντρευτεί. Στη συνέχεια χορεύουν, τραγουδούν και προσφέρουν κεράσματα στους παρευρισκόμενους. Εκτός από την αναπαράσταση του εθίμου, ο χώρος παραμένει κλειστός και ανοίγει μετά από επικοινωνία με τον σύλλογο, για σχολεία, συλλόγους ή φορείς που θέλουν να τον επισκεφτούν. Ο παραδοσιακός οικισμός των Σαρακατσάνων συνδέει τις νέες γενιές με το παρελθόν των προγόνων τους. Εκτός από τη Ροδόπη σαρακατσάνικος οικισμός υπάρχει στα βόρεια του χωριού Αισύμη του Έβρου.
Πηγή: http://www.xronos.gr/detail.php?ID=104910#.V_YivKEDURw.facebook